Mục lục bài viết 🔹

I. Giới thiệu tổng quan
II. Midsole Foam là gì?
III. Phân loại công nghệ đế giày
IV. Tổng hợp công nghệ đế các hãng
V. So sánh Foam theo từng mục tiêu
VI. Chọn Foam theo thể trạng & phong cách
VII. Hiểu lầm về công nghệ đế giày
VIII. Kết luận
🔎 Công cụ chọn Foam giày chạy bộ

I. Giới thiệu tổng quan

Nếu phải chọn một yếu tố âm thầm nhưng quyết định đến gần như toàn bộ cảm giác khi chạy bộ, đó chính là lớp đế giữa – midsole foam.

Midsole không chỉ đơn giản là phần đệm mềm dưới lòng bàn chân. Nó ảnh hưởng trực tiếp đến những cảm giác tinh tế nhất mà người chạy trải qua trong từng bước: độ êm ái, khả năng phản hồi lực, sự ổn định, độ bền, mức độ mệt mỏi, và thậm chí rủi ro chấn thương về lâu dài.

Khi người ta nhắc đến "foam giày chạy", phần lớn chỉ nghĩ tới độ êm. Nhưng thực tế, mỗi công nghệ đế giày hiện đại còn mang theo những triết lý thiết kế riêng: có loại ưu tiên độ nảy, có loại thiên về ổn định, có loại siêu nhẹ cho tốc độ, và cũng có loại bền bỉ cho những chặng đường dài.

Mục tiêu của bài viết này là giúp bạn:

Hiểu rõ midsole foam đóng vai trò gì trong trải nghiệm chạy bộ.
So sánh các nhóm công nghệ đế giày phổ biến hiện nay.
Và quan trọng nhất: Biết cách chọn loại foam phù hợp nhất với thể trạng và mục tiêu chạy riêng của bạn, thay vì bị dẫn dắt bởi những lời quảng cáo hay xu hướng.

Bởi đôi giày có midsole phù hợp không chỉ giúp bạn chạy thoải mái hơn, nhanh hơn, mà còn giữ đôi chân bền bỉ, tránh những chấn thương âm ỉ hay mệt mỏi tích tụ sau mỗi km đường chạy.

II. Midsole Foam là gì? Tại sao quyết định trải nghiệm chạy?

Trong mỗi đôi giày chạy bộ, phần midsole – hay còn gọi là lớp đế giữa – chính là "trái tim" chịu trách nhiệm hấp thụ lực và truyền động cho từng bước chân.

Midsole foam là vật liệu chủ yếu được sử dụng để chế tạo lớp này. Tùy theo công nghệ đế giày mỗi hãng phát triển, thành phần foam có thể khác nhau, nhưng tất cả đều nhằm thực hiện 5 nhiệm vụ chính:

Đệm (Cushion): Hấp thụ lực va đập từ mặt đất để bảo vệ khớp gối, cổ chân, hông.
Phản hồi lực (Energy Return): Truyền ngược một phần năng lượng va chạm trở lại, giúp bước chạy có độ "nảy" tự nhiên.
Ổn định (Stability): Giữ cho chân không bị lật vặn khi tiếp đất hoặc đổi hướng.
Độ bền (Durability): Chống lão hóa, chai cứng sau nhiều km sử dụng.
Trọng lượng (Weight): Quyết định độ nhẹ hay nặng tổng thể của đôi giày.

Bạn có thể hình dung đơn giản:
👉 Nếu upper (thân giày) là "chiếc áo" ôm lấy bàn chân, thì midsole foam là tấm đệm bảo vệ, đồng thời là đòn bẩy truyền động cho mỗi bước chạy.

III. Phân loại công nghệ đế giày theo nhóm chất liệu

Thế giới foam giày chạy bộ ngày nay đã rất đa dạng. Mỗi nhóm chất liệu midsole lại mang những tính chất vật lý riêng, dẫn đến những trải nghiệm khác biệt rõ rệt trên chân.
Hiểu phân loại này không chỉ giúp chọn đúng giày, mà còn tránh được việc "nghe quảng cáo hay nhưng chạy thực tế lại hụt hẫng".

1. Foam EVA truyền thống

EVA (Ethylene Vinyl Acetate) là loại foam kinh điển, xuất hiện từ những đôi giày chạy bộ đầu tiên.

Ưu điểm: Nhẹ, giá thành thấp, dễ gia công.
Nhược điểm: Giảm độ nảy, dễ bị chai cứng theo thời gian (~400–600km).
Ứng dụng: Phổ biến trong giày phổ thông, entry-level, hoặc giày cần kiểm soát giá thành.

📌 Ví dụ: ASICS Gel-Excite, Nike Revolution.

2. TPU-based Foam

TPU (Thermoplastic Polyurethane) khi nén thành foam tạo ra lớp đệm bền hơn và có tính đàn hồi cao hơn EVA.

Ưu điểm: Độ bền cực tốt, khả năng phục hồi hình dạng cao, chịu lực tốt.
Nhược điểm: Thường nặng hơn foam EVA/PEBA.
Ứng dụng: Lý tưởng cho giày phục hồi, daily training hoặc khi cần sự chắc chắn.

📌 Các công nghệ tiêu biểu:

Boost (Adidas): nổi tiếng với độ bền và sự êm ái.

PWRRUN+ (Saucony): TPU được nén khí để nhẹ hơn.

FuelCell (New Balance): một số dòng sử dụng TPU blend.

3. PEBA-based Foam

PEBA (Polyether Block Amide) là thế hệ foam siêu nhẹ, siêu nảy – được dùng trong các đôi giày chạy tốc độ cao.

Ưu điểm: Cực kỳ nhẹ, độ phản hồi rất cao, tạo cảm giác "bật vọt".
Nhược điểm: Kém bền hơn, giá thành cao, dễ tổn thương nếu dùng sai mục đích (ví dụ: daily chạy nhiều).
Ứng dụng: Race-day, thi đấu, chạy tempo tốc độ.

📌 Các công nghệ tiêu biểu:

ZoomX (Nike): siêu nhẹ, phản hồi cực mạnh.

Lightstrike Pro (Adidas): pha giữa nhẹ và bền.

PWRRUN PB (Saucony): PEBA siêu nhẹ cho Endorphin Pro.

4. Supercritical Foams (Foam nén khí thế hệ mới)

Các loại foam thế hệ mới sử dụng quá trình nén khí siêu tới hạn để cải thiện độ nhẹ, độ nảy và tính bền.

Ưu điểm: Cân bằng tốt giữa trọng lượng – phản hồi – bền.
Nhược điểm: Chi phí sản xuất cao, một số công nghệ chưa ổn định lâu dài.
Ứng dụng: Các dòng giày elite trainer, daily cao cấp.

📌 Ví dụ:

FlyteFoam Blast+ (ASICS).

Fresh Foam X (New Balance).

5. Hybrid Foams (Foam pha trộn vật liệu)

Một số hãng kết hợp nhiều vật liệu foam khác nhau hoặc thêm thành phần carbon plate, nylon plate để gia tăng đặc tính.

Ưu điểm: Tạo ra sự cân bằng tinh chỉnh theo từng mục đích chạy.
Nhược điểm: Khó kiểm soát sự đồng đều nếu không tối ưu công nghệ.
Ứng dụng: Các dòng giày versatile – vừa daily vừa có thể tempo.

📌 Ví dụ:

Nike React (nhựa + cao su tổng hợp EVA blend).

Hoka ProFly+ (hai lớp foam mềm và cứng phối hợp).

IV. Tổng hợp công nghệ đế nổi bật của từng hãng

Cùng là foam giày chạy, nhưng mỗi hãng giày lại phát triển triết lý riêng trong cách chế tạo đế midsole.
Đi sâu vào từng công nghệ sẽ giúp bạn chọn được đôi giày thực sự "hợp chân" thay vì chỉ nhìn vào quảng cáo chung chung.

1. Nike

ZoomX: PEBA foam siêu nhẹ, siêu nảy. Cảm giác "bật vọt" mạnh mẽ nhưng độ bền không cao nếu dùng daily.
React: Hybrid foam bền, ổn định, đệm chắc. Phù hợp cho daily training.
Cushlon: EVA blend foam truyền thống, êm vừa phải, dùng trong các dòng phổ thông.

📌 Mẫu tiêu biểu: Vaporfly Next% 3 (ZoomX), Pegasus 40 (React).

2. Adidas

Boost: TPU foam nổi tiếng nhất – độ bền cực cao, êm sâu, hơi nặng.
Lightstrike Pro: PEBA-based nhẹ, nảy, dùng cho race hoặc tempo.
Lightstrike: EVA-based nhẹ hơn Boost, nhưng êm kém hơn.

📌 Mẫu tiêu biểu: Ultraboost 22 (Boost), Adios Pro 3 (Lightstrike Pro).

3. ASICS

FlyteFoam: EVA-based foam, nhẹ hơn EVA truyền thống, cho daily run.
FlyteFoam Blast+: Foam nén khí nhẹ, êm và đàn hồi cao – thế hệ mới.
GEL: Công nghệ gel giảm chấn ở gót/mũi – kết hợp với foam tạo đệm.

📌 Mẫu tiêu biểu: Novablast 3 (Blast+), Nimbus 26 (Blast+ + GEL).

4. Hoka

CMEVA: EVA nén, siêu êm, đặc trưng cho phong cách "mút chân" đặc trưng Hoka.
ProFly+: Dual foam công nghệ cao – mềm phía trên, chắc phía dưới.

📌 Mẫu tiêu biểu: Bondi 8 (CMEVA), Mach 5 (ProFly+).

5. New Balance

Fresh Foam X: Foam nén siêu êm, cân bằng tốt giữa đệm và ổn định.
FuelCell: TPU-based foam hoặc PEBA blend, nảy và bùng nổ.

📌 Mẫu tiêu biểu: 1080v13 (Fresh Foam X), Rebel v4 (FuelCell PEBA).

6. Brooks

DNA Loft: EVA-TPU-rubber blend cho cảm giác cực êm nhưng ổn định.
DNA Flash: Nitrogen-infused foam nhẹ, responsive.

📌 Mẫu tiêu biểu: Glycerin 21 (DNA Loft), Hyperion Max (DNA Flash).

7. Saucony

PWRRUN: EVA-blend foam daily.
PWRRUN+: TPU-based foam cực bền, êm mềm.
PWRRUN PB: PEBA foam siêu nhẹ, dành cho thi đấu.

📌 Mẫu tiêu biểu: Ride 16 (PWRRUN), Endorphin Speed 3 (PWRRUN PB).

8. On Running

CloudTec: Hệ thống pods rỗng dạng mây – ưu tiên giảm shock, êm nhẹ.
Midsole thường đi kèm Speedboard carbon hoặc nylon.

📌 Mẫu tiêu biểu: Cloudmonster, Cloudboom Echo 3.

9. Puma

Nitro Foam: Supercritical foam nhẹ, nảy, mềm mại.
Nitro Elite: phiên bản cao cấp hơn dùng cho thi đấu.

📌 Mẫu tiêu biểu: Deviate Nitro 2, Fast-R Nitro Elite.

10. Altra

EGO Foam: Foam nhẹ, bền, ổn định.
EGO Max: Phiên bản cải tiến, êm hơn, nhẹ hơn.

📌 Mẫu tiêu biểu: Torin 7 (EGO Max), Rivera 3 (EGO Foam).

Hãng	Công nghệ đế	Đặc điểm	Ưu điểm	Nhược điểm	Mẫu giày tiêu biểu
Nike	ZoomX, React, Cushlon	Siêu nhẹ - Nảy - Daily bền	ZoomX cực nảy, React bền	ZoomX dễ mòn	Vaporfly 3, Pegasus 40
Adidas	Boost, Lightstrike Pro	Bền, êm sâu - Race nhẹ	Boost cực bền	Boost hơi nặng	Ultraboost 22, Adios Pro 3
ASICS	FlyteFoam, FF Blast+, GEL	Daily bền, Race nhẹ	Blast+ nhẹ, đàn hồi cao	GEL tăng trọng lượng	Novablast 3, Nimbus 26
Hoka	CMEVA, ProFly+	Siêu êm, dual foam	Êm nhất thị trường	Trọng lượng hơi cao	Bondi 8, Mach 5
New Balance	Fresh Foam X, FuelCell	Êm ổn định, Race bùng nổ	FuelCell nhẹ, nảy tốt	Fresh Foam có thể hơi mềm quá	1080v13, Rebel v4
Brooks	DNA Loft, DNA Flash	Êm sâu, nhẹ, phản hồi	DNA Loft cực ổn định	DNA Flash kém bền hơn	Glycerin 21, Hyperion Max
Saucony	PWRRUN, PWRRUN+, PWRRUN PB	Daily bền, Race nhẹ	PWRRUN PB siêu nhẹ	PWRRUN+ hơi nặng nhẹ	Ride 16, Endorphin Speed 3
On Running	CloudTec	Êm giảm chấn độc đáo	Nhẹ, khác biệt	Không nảy bằng PEBA	Cloudmonster, Cloudboom Echo 3
Puma	Nitro Foam	Lightweight, responsive	Nitro nảy tốt	Bền kém Boost	Deviate Nitro 2, Fast-R Nitro Elite
Altra	EGO Foam, EGO Max	Êm, ổn định, lightweight	EGO Max mềm mượt	Chưa phổ biến rộng	Torin 7, Rivera 3

V. So sánh Foam theo từng mục tiêu sử dụng

Mục tiêu chạy	Công nghệ foam	Brand Name	Gợi ý mẫu giày thực tế
Phục hồi (Recovery Run)	CMEVA	Hoka	Bondi 8
Phục hồi (Recovery Run)	Boost	Adidas	Ultraboost 22
Phục hồi (Recovery Run)	DNA Loft	Brooks	Glycerin 21
Chạy thi đấu tốc độ (Race)	ZoomX	Nike	Vaporfly Next% 3
Chạy thi đấu tốc độ (Race)	PWRRUN PB	Saucony	Endorphin Pro 3
Chạy thi đấu tốc độ (Race)	FuelCell PEBA	New Balance	Rebel v4
Chạy hằng ngày (Daily Training)	React	Nike	Pegasus 40
Chạy hằng ngày (Daily Training)	Fresh Foam X	New Balance	1080v13
Chạy hằng ngày (Daily Training)	PWRRUN	Saucony	Ride 16
Chạy trail (Địa hình)	CMEVA + Vibram Outsole	Hoka	Speedgoat 5
Chạy trail (Địa hình)	Contagrip Outsole	Salomon	Sense Ride 5

VI. Chọn Foam theo thể trạng & phong cách cá nhân

Không phải ai cũng cần đôi giày "xịn nhất". Cái cần nhất là đúng foam, đúng công nghệ đế cho thể trạng – thói quen chạy – mục tiêu cá nhân.

Sai foam → không chỉ khó chịu mà còn dễ chấn thương tích tụ.

📍 Breakdown chi tiết từng nhóm:

1. Người nặng cân (≥ 80kg)

Vấn đề:
Người trọng lượng lớn khi chạy tạo ra lực nén mạnh hơn bình thường lên midsole → nếu foam yếu (ví dụ PEBA siêu nhẹ) sẽ xẹp nhanh, mất đệm → đau gối, đau cổ chân, tăng nguy cơ viêm gân.
Vì sao chọn Boost, DNA Loft, Fresh Foam X?
Đây là những loại foam có cấu trúc dày đặc, đàn hồi chậm, giúp phân tán lực ép tốt, lâu chai.
Foam phù hợp:
- Boost (Adidas): Độ bền số 1 hiện nay, chịu nén lặp tốt.
- DNA Loft (Brooks): EVA + TPU + cao su blend, đệm sâu mà ổn định.
- Fresh Foam X (NB): Cải tiến nhẹ hơn, nhưng vẫn đỡ lực tốt.
Gợi ý giày:
- Ultraboost 22
- Glycerin 21
- 1080v13

2. Người muốn bứt tốc, chạy nhanh

Vấn đề:
Chạy nhanh cần tiết kiệm năng lượng va đập – càng nhiều năng lượng dội ngược (energy return) càng tốt.
Foam quá nặng, hoặc quá êm mềm → mất lực đẩy → phí sức.
Vì sao chọn ZoomX, PWRRUN PB, FuelCell PEBA?
Đây là nhóm foam PEBA-based hoặc supercritical nhẹ nhất, độ nảy cực cao → chuyển hóa lực va đập thành động lực tiến về trước.
Foam phù hợp:
- ZoomX (Nike): Độ bật hàng đầu thế giới hiện nay.
- PWRRUN PB (Saucony): Cân bằng nhẹ và nảy tốt.
- FuelCell PEBA (NB): Dùng PEBA siêu nhẹ, cực linh hoạt.
Gợi ý giày:
- Vaporfly Next% 3
- Endorphin Pro 3
- Rebel v4

3. Người cần phục hồi sau chấn thương

Vấn đề:
Sau chấn thương (gân, cơ, khớp), cơ thể cần foam hỗ trợ giảm shock tối đa, tránh tái kích hoạt vùng tổn thương.
Foam cứng, phản hồi mạnh hoặc quá nảy → dễ làm vết đau trầm trọng hơn.
Vì sao chọn CMEVA, DNA Loft?
Đây là các foam có profile êm mềm sâu, đàn hồi nhẹ nhàng, tập trung hấp thụ lực thay vì phản hồi mạnh.
Foam phù hợp:
- CMEVA (Hoka): Ẩn dưới cảm giác siêu êm, giữ trục chân ổn định.
- DNA Loft (Brooks): Đệm sâu nhưng không quá lún.
Gợi ý giày:
- Bondi 8
- Glycerin 21

4. Người mới tập chạy (Beginner)

Vấn đề:
Người mới thường chưa kiểm soát tốt dáng chạy, tiếp đất lộn xộn, nếu foam quá nhẹ, quá nảy → dễ mất thăng bằng, tổn thương khớp.
Vì sao chọn React, PWRRUN, Fresh Foam X?
Đây là những foam daily training tiêu chuẩn:
- Êm vừa đủ để bảo vệ khớp.
- Ổn định cao, chống lật vặn.
- Không phản hồi quá mạnh, giúp beginner học form chuẩn.
Foam phù hợp:
- React (Nike): Cân bằng êm và bền.
- PWRRUN (Saucony): Ổn định cao, bền bỉ.
- Fresh Foam X (NB): Êm và dễ chịu.
Gợi ý giày:
- Pegasus 40
- Ride 16
- 1080v13

VII. Các hiểu lầm phổ biến về công nghệ đế giày

Trong thế giới foam giày chạy bộ, những lời đồn thổi và ngộ nhận luôn nhiều không kém số lượng mẫu giày mới ra mỗi năm.

Nếu không tỉnh táo, rất dễ "bị lừa" bởi những quan điểm tưởng chừng đúng nhưng thực tế lại... sai lệch khá xa.

Cùng giải mã một số hiểu lầm phổ biến nhất:

❌ Hiểu lầm 1: Foam càng nhẹ càng tốt

Sự thật:
Đúng với giày race, nhưng sai hoàn toàn nếu bạn chạy phục hồi hoặc daily training.
Giải thích:
Foam siêu nhẹ (như ZoomX, PWRRUN PB) mang lại tốc độ, nhưng đổi lại:
- Độ ổn định thấp hơn.
- Khả năng chống nén và bền bỉ kém hơn.
  → Người mới tập, người cần đệm sâu phục hồi nên ưu tiên foam bền, đỡ lực tốt hơn trọng lượng siêu nhẹ.

❌ Hiểu lầm 2: Foam siêu nảy giúp ai cũng chạy nhanh hơn

Sự thật:
Foam nảy chỉ phát huy hết hiệu quả nếu người chạy có kỹ thuật ổn định, đặc biệt là dáng chạy và tư thế tiếp đất.
Giải thích:
Nếu tiếp đất không đúng (heel strike nặng, lệch trục chân...), foam siêu nảy không những không giúp nhanh hơn mà còn dễ gây mất thăng bằng, đau đầu gối, đau cổ chân.
Foam nảy = hỗ trợ tốt cho người biết khai thác, không phải phép màu cho tất cả.

❌ Hiểu lầm 3: Cùng công nghệ đế giày thì mẫu nào cũng cho cảm giác giống nhau

Sự thật:
Cùng một loại foam, nhưng trải nghiệm rất khác tùy theo:
- Độ dày midsole (stack height).
- Cách phối các lớp foam (multi-density layering).
- Hình dạng midsole (rocker, flat, curved).
- Thêm plate hay không (carbon/nylon plate).
Giải thích:
Ví dụ:
- ZoomX trong Vaporfly Next% 3 cho cảm giác "bật vọt", siêu tốc.
- ZoomX trong Invincible Run 3 lại cho cảm giác "êm mút" để daily training.
  → Cùng vật liệu, nhưng cách tuning khác → trải nghiệm khác hẳn.

❌ Hiểu lầm 4: Foam càng đắt tiền càng tốt cho tất cả

Sự thật:
Giá foam cao thường phản ánh chi phí nghiên cứu – sản xuất – marketing, nhưng không có nghĩa ai cũng cần foam cao cấp.
Giải thích:
Nếu bạn chỉ chạy recovery 5km/ngày → một đôi giày Boost hay Fresh Foam X cũng đủ êm – ổn định – kinh tế hơn nhiều so với mua đôi ZoomX 6-7 triệu mà không tận dụng được hết.
→ Chọn foam vừa đủ cho nhu cầu thật sự là tối ưu nhất.

VIII. Kết luận: Công nghệ tốt nhất là công nghệ phù hợp với bạn

Trong thế giới giày chạy bộ hôm nay, mỗi năm lại có thêm những công nghệ foam mới ra đời. Tên gọi mỹ miều hơn, chỉ số kỹ thuật tốt hơn, giá bán cũng cao hơn.

Nhưng sự thật đơn giản là:
Không có công nghệ nào là "tốt nhất" cho tất cả.

Một người cần phục hồi sau chấn thương sẽ cần foam siêu êm, ổn định.
Một vận động viên thi đấu lại cần foam siêu nhẹ, siêu nảy, chấp nhận hy sinh độ bền.
Một người chạy vì sức khỏe hằng ngày sẽ cần foam bền bỉ, cân bằng giữa êm và chắc.

👉 Công nghệ tốt nhất là công nghệ phù hợp nhất với nhu cầu thực tế của bạn, thể trạng của bạn, phong cách chạy của bạn.

Đừng chạy theo trend. Đừng mua chỉ vì quảng cáo.
Hiểu kỹ về bản thân, hiểu kỹ về đôi chân, rồi mới chọn đôi giày – đó mới là cách chơi lâu dài với môn chạy bộ này.

Hiểu về Công Nghệ Đế Giày & Công Cụ Chọn Foam Chạy Bộ Phù Hợp